Dieta przy migrenie – co jeść w opinii dietetyka
Jednym z powszechnie występujących zaburzeń neurologicznych utrudniających codzienne funkcjonowanie jest migrena. U wielu osób występowanie napadów migrenowych jest ściśle związane z prowadzonym stylem życia, a także ze spożywaniem niektórych pokarmów takich jak kawa, alkohol czy produkty zawierające aspartam. U części pacjentów dobre efekty przynosi zastosowanie diety eliminacyjnej. Co jeść, by zmniejszyć częstość pojawiania się bólów głowy? Czy dieta w migrenie rzeczywiście może pomóc w walce z tą uciążliwą przypadłością? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziesz w poniższym artykule.
Czym jest migrenowy ból głowy i kogo najczęściej dotyczy?
Migrena jest przewlekłym schorzeniem neurologicznym, które charakteryzuje się występowaniem napadowych bólów głowy. Szacuje się, że z powodu tej przypadłości cierpi około 15% populacji, przy czym u części przypadków choroba ma charakter przewlekły. Znaczne rozpowszechnienie schorzenia i jego negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie sprawiło, że Międzynarodowe Towarzystwo Bólu Głowy (International Headache Society) umieściło je w pierwszej dwudziestce chorób niekorzystnie oddziałujących na życie tuż obok otyłości i nadwagi.
Migrena może uaktywnić się w każdym wieku, jednak najczęściej jest rozpoznawana u osób między trzydziestym a czterdziestym rokiem życia. Zgodnie z wytycznymi wyżej przywołanej organizacji wyróżnia się dwa podstawowe typy migreny:
- bez aury,
- z aurą.
Postać bez aury charakteryzuje się bólem głowy o umiarkowanym lub dużym natężeniu narastającym podczas wysiłku fizycznemu, któremu mogą towarzyszyć takie objawy migreny jak nudności, światłowstręt, nadwrażliwość na dźwięki. Natomiast w przypadku odmiany z aurą migrenową pacjenci poza bólem głowy często uskarżają się na dolegliwości neurologiczne (zaburzenia widzenia, czucia, mowy, motoryki). U części osób pojawiają się tzw. symptomy przepowiadające, do których należą takie objawy jak zmęczenie, trudności z koncentracją, nadmierne pobudzenie, senność.
Przyczyny migreny. Jakie czynniki zwiększają prawdopodobieństwo wywołania ataku migreny?
Uważa się, że migrena jest chorobą o złożonej etiopatogenezie, gdyż do jej rozwoju może przyczyniać się wiele różnych czynników. Na jej powstawanie mogą mieć wpływ zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Wykazano, że pacjenci zmagający się z tą przypadłością wykazują podwyższoną skłonność do aktywności naczynioruchowej, która jest wywoływana zmianami w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Na rozwoju migreny wpływa m.in. pobudliwość kory mózgowej oraz aktywność nerwu trójdzielnego.
Najważniejsze czynniki zwiększające ryzyko migrenowych bólów głowy to:
- problemy ze snem,
- zaburzenia hormonalne,
- zmęczenie i aktywność fizyczna,
- nadmierna masa ciała,
- przyjmowanie niektórych leków,
- gwałtowne zmiany pogody,
- jasne światło.
Migrena zazwyczaj przebiega w kilku fazach następujących po sobie. Czas ich trwania jest różny. Migrenowy ból głowy zwykle trwa od 4 do 72 godzin. W tym miejscu warto też dodać, że choroba cechuje się indywidualnym rytmem biologicznym. U większości pacjentów pojawia się przynajmniej raz w miesiącu.
Jak powinna wyglądać dieta przy migrenie – co jeść?
W leczeniu tej uciążliwej dolegliwości negatywnie wpływającej na codzienne funkcjonowanie pomocna może być dieta migrenowa. Jej celem jest nie tylko złagodzenie objawów pojawiających się w trakcie epizodu, ale także zapobieganie nawrotom choroby. Na czym dokładnie polega stosowanie diety antymigrenowej? W jadłospisie powinna dominować przede wszystkim naturalna i nieprzetworzona żywność o krótkim terminie przydatności do spożycia (wówczas nie dochodzi do wzrostu ilości tyraminy w pokarmach).
Osoby, które zastanawiają się, jak powinna wyglądać dieta na migrenę, muszą wiedzieć, że ważnym jej elementem są produkty o niskim indeksie glikemicznym. Dania najlepiej komponować przy wykorzystaniu chudego mięsa, produktów zbożowych, brązowego ryżu, olejów roślinnych. Istotne jest także, aby wiedzieć, co należy pić. Pacjentom z migreną dietetycy odradzają picie kawy, herbaty i napojów gazowanych. Zamiast nich najlepiej sięgać po czystą niegazowaną wodę mineralną.
Czego unikać przy migrenie? Substancje i produkty spożywcze przeciwwskazane w diecie
W przypadku osób cierpiących na migrenę bardzo ważne jest, aby ograniczyć spożycie konkretnych pokarmów oraz substancji, których obecność w jadłospisie może zwiększać ryzyko pojawienia się silnego bólu głowy. Dowiedz się, jakich produktów spożywczych unikać, by nie prowokować ataku migrenowego.
Czekolada
Za jeden z najczęściej wymienianych artykułów spożywczych szkodzącym osobom chorującym na migrenę uchodzi czekolada. Prawdopodobnie ma to związek ze znajdującą się w niej fenyloetyloaminą. Ponadto czekoladowe tabliczki zawierają kakao, w którym kryje się teobromina. Ten organiczny związek chemiczny o podobnej strukturze do kofeiny także może wywoływać bóle migrenowe.
Kofeina
Szanse na wystąpienie migrenowego bólu głowy może też zwiększać nadmierne spożycie kofeiny. Ten popularny alkaloid znajduje się nie tylko w ziarnach kawy, ale także w liściach herbaty, napojach energetyzujących. Kofeina nie tylko wywołuje migrenę, ale też może powodować, że choroba przekształci się z postaci epizodycznej w przewlekłą.
Alkohol
Za wystąpienie migreny mogą odpowiadać także napoje wysokoprocentowe. Ma to związek z obecnością w nich m.in. amin biogennych, ale nie tylko. Po wypiciu alkoholu organizm szybko traci wodę, co może prowadzić do odwodnienia oraz spadku poziomu glukozy we krwi. Udowodniono, że wysokie spożycie środków alkoholowych znacznie zwiększa ryzyko powstawania migreny.
Glutaminian sodu
Związkiem, który może wyzwolić migrenę u niektórych osób, jest też glutaminian sodu. Sól sodowa kwasu glutaminowego jest obecna w wielu spożywanych produktach takich jak gotowe zupy i sosy, kostki rosołowe, dania w puszkach, słone przekąski. Dlatego pacjentom z migreną często zaleca się ograniczenie spożycia przetworzonego jedzenia bogatego w tę substancję wzmacniającą smak i zapach.
Aspartam
Wpływ na występowanie napadów migreny mogą mieć również pokarmy zawierające aspartam. Ten sztuczny środek słodzący jest obecny w wielu powszechnie spożywanych artykułach spożywczych, w tym m.in. w produktach mlecznych, gumach do życia, kolorowych napojach gazowanych. Osoby stosujące duże dawki tego słodzika są znacznie bardziej narażone na bóle migrenowe, rozdrażnienie oraz depresję.
Aminy biogenne
Jeszcze jedną substancją powiązaną z częstym występowaniem epizodów bólu głowy są aminy biogenne. Te organiczne związki chemiczne są obecne głównie w fermentowanych produktach i serach dojrzewających. Można je znaleźć też w rybach, alkoholu oraz w niektórych warzywach i owocach. Do najpopularniejszych amin biogennych znajdujących się w żywności należą tyramina oraz histamina. Do typowych objawów nietolerancji tych substancji należą: bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, nieżyt nosa, wysypka, zaczerwienienie skóry, duszności.
Czy dieta ketogeniczna może pomóc w zmniejszeniu częstotliwości występowania napadów migreny?
Liczne badania wskazują, że stosowanie diety ketogenicznej może prowadzić do zmniejszenia częstotliwości migreny. Ten sposób żywienia często jest wykorzystywany w redukcji masy ciała. U części pacjentów wdrożenie jadłospisu o deficycie kalorycznym spowodowało m.in. zredukowanie nasilenia objawów oraz zmniejszenie liczby zażywanych środków przeciwbólowych. Zatem dieta wysokotłuszczowa i niskowęglowodanowa może stanowić ważny element w procesie leczenia migreny.
Zdrowe nawyki żywieniowe – wsparcie w profilaktyce i leczeniu migreny
Migrena należy do powszechnych chorób neurologicznych powstających na skutek działania różnego rodzaju czynników. U wielu pacjentów obserwuje się zależność między dietą a migreną i spożywaniem niektórych pokarmów spożywczych. Do głównych czynników żywieniowych wywołujących silne dolegliwości bólowe głowy zalicza się spożycie kakao, serów, produktów bogatych w aspartam, alkoholu. Osoby, którym migrena sprawia wiele trudności w życiu codziennym, mogą zasięgnąć konsultacji dietetyka. Specjalista podpowie, jaka dieta sprawdzi się najlepiej w konkretnym przypadku oraz doradzi, czego unikać aby zmniejszyć ryzyko rozwoju nieprzyjemnego stanu chorobowego.