Dieta niskotłuszczowa
Ograniczenie tłuszczów zazwyczaj kojarzy się z odchudzaniem. Utrata wagi to jednak niejedyna korzyść spożywania produktów ubogich w nienasycone tłuszcze. Dowiedz się więcej na temat korzyści wynikających z ograniczenia tłuszczów w diecie!
Rola tłuszczów w organizmie
Wbrew pozorom dieta niskotłuszczowa nie polega na całkowitej eliminacji tłuszczów, a jedynie na ograniczeniu “tego złego” tłuszczu w diecie. Tłuszcze, określane również jako kwasy tłuszczowe pełnią bardzo ważne funkcje w organizmie, więc wykluczenie ich byłoby bardzo szkodliwe dla poprawnego funkcjonowania naszego organizmu. Najważniejsze funkcje kwasów tłuszczowych to:
- zachowanie prawidłowej pracy komórek organizmu,
- ochrona organizmu przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych,
- ochrona narządów wewnętrznych przed uszkodzeniami,
- rozpuszczanie i wchłanianie witamin, które rozpuszczalne są tylko w tłuszczach, np. witamin A, D, E i K,
- magazynowanie zapasowej energii,
- wspomaganie prawidłowej pracy układu nerwowego,
- udział w syntezie hormonów (szczególnie hormonów płciowych),
- zapewnienie uczucia sytości po posiłku i regulowanie uczucia głodu.
Tłuszcze w diecie
- Kwasy nienasycone – to jedyna grupa tłuszczów, z których pod żadnym pozorem nie powinniśmy rezygnować. Znajdziemy je w olejach roślinnych, rybach morskich oraz oliwie z oliwek. Najlepiej spożywać je bez poddawania wcześniej obróbce termicznej.
- Nasycone kwasy tłuszczowe – znajdziemy je przede wszystkim w tłustym mięsie i nabiale. Choć stanowią doskonałe źródło energii, to wpływają również na wzrost „złego” cholesterolu oraz trójglicerydów. Nie musimy z nich rezygnować, jednak warto je ograniczyć.
- Tłuszcze trans – to grupa tłuszczów, która jest najgorsza dla naszego organizmu. W największych ilościach znajdziemy je w produktach wysokoprzetworzonych, słodyczach, gotowych wypiekach cukierniczych oraz tłustych mięsach. Niestety tłuszcze te są bardzo uzależniające i zazwyczaj ciężko nam jest wyeliminować je z diety. Warto mieć jednak na uwadze, że nie mają one żadnych wartości odżywczych. Co gorsza, prowadzą do rozwoju chorób układu naczyniowo-sercowego (np. miażdżycy) i nowotworów.
Dieta niskotłuszczowa
Tłuszcz jest jednym z najważniejszych składników odżywczych, które wpływają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Jednak jego nadmierne spożycie (szczególnie tłuszczów nasyconych) prowadzi do nadwagi i rozwoju chorób krążeniowo-sercowych. Najprościej mówiąc, dieta niskotłuszczowa polega na ograniczeniu produktów, które zawierają wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych.
Na czym polega dieta niskotłuszczowa
Zdrowe odchudzanie dzięki diecie niskotłuszczowej polega na ograniczeniu tłuszczu w diecie. Czy to oznacza, że powinniśmy wykluczyć wszystkie tłuszcze z diety? Oczywiście, że nie. Tłuszcze, które przede wszystkim powinny być ograniczone to tłuszcze nasycone oraz tłuszcze trans. Kiedy standardowa dieta zakłada 30% tłuszczów, to w przypadku diety niskotłuszczowej ich zawartość powinna wynosić około 20%.
Prawidłowe odżywianie zawsze opiera się na połączeniu trzech grup składników – białek, węglowodanów oraz tłuszczów, a proporcje zawsze powinny być dostosowane do naszych indywidualnych potrzeb. Nie należy zapominać o tym, że dieta o obniżonej zawartości tłuszczów powinna być najpierw skonsultowana z dietetykiem. Specjalista do spraw żywienia w oparciu o Twój stan zdrowia określi, ile tłuszczów powinno zawierać się w Twojej diecie.
Zasady diety niskotłuszczowej
Czy spożywanie produktów o obniżonej zawartości tłuszczu wystarczy, żeby poprawić stan swojego zdrowia lub zrzucić zbędne kilogramy? Poznaj najważniejsze zasady obowiązujące w przypadku diety niskotłuszczowej.
- Dieta zakłada ograniczenie tłuszczów nasyconych (tłuszczów pochodzenia zwierzęcego) na rzecz tłuszczów roślinnych.
- Podstawą diety są urozmaicone i odpowiednio zbilansowane posiłki (ważne jest zachowanie odpowiednich proporcji między białkami, węglowodanami oraz tłuszczami).
- Powinno się spożywać 4-5 posiłków dziennie w równych odstępach czasu.
- Spożywane posiłki powinny być bogate w warzywa i owoce.
- Podstawą diety są pełnoziarniste produkty zawierające duże ilości błonnika pokarmowego.
- Dieta niskotłuszczowa wymaga stosowania określonych technik przyrządzania posiłków. Rezygnujemy ze smażenia na rzecz gotowania, gotowania na parze, pieczenia i grillowania.
- Należy ograniczyć spożywanie cukru, a przede wszystkim cukrów prostych.
- W diecie niskotłuszczowej należy dbać o odpowiednią ilość węglowodanów, które odpowiedzialne są za dostarczanie energii.
- Zaleca się spożywać wyłącznie niskotłuszczowy nabiał oraz zdrowe tłuszcze (wskazane jest stosowanie olejów roślinnych, spożywanie dobrej jakości ryb, chude sery, odtłuszczone mleko).
- Ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu – należy spożywać co najmniej 2 litry wody każdego dnia.
- Z diety należy całkowicie wykluczyć wysokoprzetworzoną żywność (produkty typu fast food, instant, gotowe dania, słodycze, słodkie i słone przekąski, alkohol).
- Zaleca się całkowitą rezygnację z mięsa, a przynajmniej jego ograniczenie. Wtenczas najlepszym rozwiązaniem będzie spożywanie wyłącznie chudego mięsa.
- Nie wolno zapominać o regularnej aktywności fizycznej, która jest kwestią indywidualną, ale na pewno wspomagającą proces odchudzania.
Dieta niskotłuszczowa – co jeść
Podstawą jadłospisu na diecie niskotłuszczowej są świeże warzywa i owoce, chudy nabiał i produkty pełnoziarniste. Nie możemy również zapomnieć o źródłach wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Produkty zalecane na diecie niskotłuszczowej to:
- wszystkie warzywa i owoce,
- pełnoziarniste produkty zbożowe (np. pieczywo, kasze, ryż, makarony),
- nabiał (mleczne produkty niskotłuszczowe np. odtłuszczone mleko i sery, jogurty naturalne, maślanki, kefiry, chudy twaróg),
- chude mięso (drób, indyk, cielęcina, wołowina, królik),
- chude ryby (pstrąg, dorsz, flądra, okoń, mintaj, morszczuk, sandacz),
- napoje (woda niegazowana, herbata, soki owocowe i warzywne).
Możemy również wyróżnić produkty, które można spożywać, jednak w ograniczonej ilości. Zaliczamy do nich:
- ryby (szczególnie tłuste ryby morskie, np. sardynka, łosoś, makrela, tuńczyk),
- oleje roślinne (oliwa z oliwek, olej rzepakowy),
- orzechy, pestki, nasiona,
- awokado.
Dieta niskotłuszczowa – czego unikać
Przechodząc na dietę niskotłuszczową, najlepiej ograniczyć tłuszcze, które szczególnie są szkodliwe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Które produkty o wysokiej zawartości tłuszczu powinniśmy wykluczyć z naszej diety?
- tłuste mięsa (kaczka, gęś, wieprzowina, baranina, dziczyzna),
- pełnotłusty nabiał (tłuste sery, tłuste mleko, śmietana, masło),
- tłuszcze (smalec, słonina),
- wyroby cukiernicze (ciastka, ciasta, granola, pączki, drożdżówki, ciasto francuskie, słodkie i słone przekąski),
- żywność wysokoprzetworzona (fast foody i dania instant),
- słodzone napoje,
- alkohol.
Dieta niskotłuszczowa – zagrożenia
Warto mieć na uwadze, że tłuszcze mają też swój udział w wielu procesach zachodzących w naszym organizmie, więc nie możemy wykluczyć ich z diety całkowicie, ponieważ przyniesie to więcej szkody niż pożytku. Ograniczenie tłuszczów odbije się na naszym ogólnym stanie zdrowia. Co możemy zaobserwować, kiedy nasz organizm otrzyma zbyt mało tłuszczów?
- przewlekłe zmęczenie,
- problemy z koncentracją,
- niepohamowany głód,
- łatwość w nabywaniu urazów,
- pogorszenie stanu zdrowia i słabszą odporność,
- pogorszenie stanu cery,
- problemy z strony układu krwionośnego,
- nasilenie chorób psychicznych,
- problemy z płodnością,
- w przypadku kobiet zaburzenia miesiączki.
Nieodpowiednio stosowana dieta niskotłuszczowa może prowadzić do bardzo poważnych zaburzeń w procesach zachodzących w naszym organizmie. Nie warto więc stosować tej diety na własną rękę. Doskonałym rozwiązaniem jest zamówienie cateringu dietetycznego, gdzie specjaliści zadbają o to, aby w Twojej diecie niczego nie brakowało.
Dla kogo jest dieta niskotłuszczowa
Dieta niskotłuszczowa zalecana jest osobom, które:
- mierzą się z nadwagą lub otyłością,
- chcą pozbyć się tkanki tłuszczowej i schudnąć,
- zmagają się z chorobami krążeniowo-sercowymi, np. miażdżycą, chorobą niedokrwienną serca,
- przeszły zawał,
- zmagają się z chorobami układu pokarmowego, np. zapalenie trzustki,
- zmagają się z chorobami wątroby,
- mają usunięty pęcherzyk żółciowy,
- mają wysoki poziom „złego” cholesterolu i chorób współistniejących.
Dieta o niskiej zawartości tłuszczu – przeciwwskazania
Dieta niskotłuszczowa, choć ma szereg prozdrowotnych właściwości, to nie jest skierowana do każdego. Diety niskotłuszczowej powinny unikać:
- dzieci i młodzież w okresie dojrzewania,
- osoby z niedoborem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K)
- osoby z nietolerancją dużych ilości węglowodanów i błonnika,
- osoby, które mają problemy hormonalne.
Dieta niskotłuszczowa – przykładowy jadłospis
Śniadanie: pieczywo razowe z szynką z indyka i pomidorem, herbata owocowa,
Drugie śniadanie: musli naturalne z malinami i jogurtem naturalnym,
Obiad: dorsz pieczony, komosa ryżowa, surówka z kiszonej kapusty,
Podwieczorek: kisiel owocowy,
Kolacja: jajecznica na klarowanym maśle, szczypiorek, pomidor, pieczywo.