Deficyt kaloryczny – czym jest i jak go obliczyć?
Chcesz zmniejszyć masę ciała? Kluczem do osiągnięcia wymarzonej sylwetki bez efektu jojo jest deficyt kaloryczny. Spotkałeś się już z pojęciem deficytu kalorycznego? Dowiedz się, czym dokładnie jest i jak go obliczyć!
Deficyt kaloryczny – co to
Deficyt kaloryczny to stan, w którym organizm spala więcej kalorii, niż przyjmuje z pożywienia. Powstający w ten sposób ujemny bilans kaloryczny wymusza na organizmie pozyskiwanie energii z innych źródeł, np. z tkanki tłuszczowej, co w efekcie powoduje spadek masy ciała. Z tego powodu utrzymanie deficytu kalorycznego jest podstawowym elementem odchudzania. Choć mogłoby się wydawać, że im większy deficyt kaloryczny zastosujemy, tym szybciej osiągniemy wymarzoną sylwetkę, to w rzeczywistości zbyt duży deficyt kaloryczny wcale nie jest dobry dla naszego organizmu. Pamiętaj, że podczas odchudzania zawsze najważniejsze są rozwaga i umiar.
Jak działa deficyt energetyczny
Deficyt kaloryczny sprawia, że Twoje ciało energię do działania pozyskuje z tkanki tłuszczowej, która gromadzi się najczęściej w okolicach brzucha, bioder i na udach. Zmagazynowany tłuszcz to alternatywne źródło energii dla Twojego organizmu. Wynika z tego, że w momencie, kiedy Twój organizm spala tłuszcz, Ty tracisz zbędne kilogramy.
Jak obliczyć deficyt kaloryczny
Aby wyliczyć deficyt kaloryczny, musisz najpierw dowiedzieć się, jaka jest wartość Twojego zapotrzebowania kalorycznego. Liczbę kalorii, które powinieneś spożywać każdego dnia, zależy od Twojego wieku, wzrostu, wagi i poziomu aktywności. Chcąc obliczyć swoje dzienne zapotrzebowanie kaloryczne, musisz zapoznać się z podstawowymi terminami związanymi z dietą.
PPM – Podstawowa Przemiana Materii
Wskaźnik PPM wskazuje na to, jakie jest dzienne zapotrzebowanie kaloryczne naszego organizmu do zachowania podstawowych funkcji życiowych, czyli oddychania, krążenia oraz pracy wszystkich narządów. Aby w prosty sposób obliczyć podstawową przemianę materii, możesz skorzystać z naszego kalkulatora zapotrzebowania kalorycznego.
Do obliczenia podstawowej przemiany materii możesz też wykorzystać poniższe wzory:
- Wzór Harrisa-Benedicta:
- Mężczyźni: PPM[kcal] = 66,5 + (13,75 x masa ciała w kg) + (5 x wzrost w cm) – (6,775 x wiek)
- Kobiety: PPM[kcal] = 655,1 + (9,563 x masa ciała w kg) + (1,85 x wzrost w cm) – (4,676 x wiek)
- Wzór Mifflin-St Jeor’a:
- Mężczyźni: PPM = (10 x masa ciała w kg) + (6,25 x wzrost w cm) – (5 x wiek w latach) + 5
- Kobiety: PPM = (10 x masa ciała w kg) + (6,25 x wzrost w cm) – (5 x wiek w latach) – 161
CPM – Całkowita Przemiana Materii
Wartość Podstawowej Przemiany Materii to minimalne zapotrzebowanie energetyczne, które niezbędne jest do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Do jej wyliczenia pod uwagę branę są również wszystkie aktywności, jakie wykonujemy w ciągu całej doby. Wartość ta pozwala ustalić punkt odniesienia do utrzymania stałej masy ciała. Jak dowiedzieć się, ile wynosi Twoja Całkowita Przemiana Materii? Wystarczy, że pomnożyć PPM przez PAL, czyli współczynnik aktywności fizycznej.
PAL – współczynnik aktywności fizycznej
Poziom aktywności fizycznej waha się od 1,4 do 2,4 i uzależniony jest od naszego trybu życia. Podział wygląda następująco:
- 1,2 – przy braku aktywności fizycznej,
- 1,4 – przy niskiej aktywności fizycznej,
- 1,6 – przy umiarkowanej aktywności fizycznej,
- 1,75 – przy regularnej aktywności fizycznej,
- 2 – przy bardzo dużej aktywności fizycznej,
- 2,2-2,4 przy wyczynowym uprawianiu sportu.
Deficyt kaloryczny – o czym należy pamiętać
- Kaloryczność diety nie może być niższa niż wartość Podstawowej Przemiany Materii. Zbyt długie stosowanie diety o niskiej kaloryczności prowadzi do problemów zdrowotnych – osłabienia organizmu oraz poważnych niedoborów składników odżywczych.
- Jeśli chcesz schudnąć, musisz doprowadzić do deficytu kalorycznego. Aby zapewnić sobie ujemny bilans energetyczny od codziennego zapotrzebowania kalorycznego, musisz odjąć określoną ilość kalorii.
- Zaleca się, aby obniżanie kaloryczności posiłków odbywało się stopniowo. Na początku redukcji możesz do spożywania 85% kalorii ze swojego dziennego zapotrzebowania. Kiedy organizm zacznie przyzwyczajać się do mniejszych posiłków, możesz jeszcze nieco ograniczyć kaloryczność.
Deficyt kaloryczny a dieta redukcyjna
Na deficycie kalorycznym opierają się niemal wszystkie diety redukcyjne. Właściwie przeprowadzona redukcja to zdrowy i bezpieczny sposób na utratę wagi. Odpowiednio dobrana kaloryczność posiłków pokryje zapotrzebowania na wszystkie składniki odżywcze oraz zapewni energię i dobre samopoczucie na cały dzień. Zaletą diety opartej na deficycie kalorycznym jest to, że nie wymaga ona zrezygnowania z żadnych grup produktów. Najważniejsze jest, aby zachować odpowiedni umiar i zmieścić się w ustalonej liczbie kalorii.
Podstawowe założenia diety redukcyjnej:
- Jeśli Twoim założeniem jest zrzucenie zbędnych kilogramów – musisz jeść zdrowe i zróżnicowane posiłki. Z całą pewnością negatywny wpływ na efekt diety będą miały fast-foody, wysoko przetworzona żywność czy słodkie i słone przekąski, więc postaraj się je ograniczyć. Zamiast tego Twoje menu powinno obfitować w świeże warzywa i owoce, pełnowartościowy nabiał, chude mięso, ryby i produkty z pełnego ziarna. Pamiętaj, zdrowa dieta to podstawa!
- Dopilnuj, aby podział makroskładników (białek, tłuszczów i węglowodanów) był odpowiedni.
- Pilnuj kaloryczności posiłków.
- Licz kalorie. Główną zasadą każdej diety redukcyjnej jest nieprzekraczanie określonej liczby kalorii.
- Jedz regularnie. W ciągu dnia powinieneś spożywać pięć posiłków w odstępach czasowych co 3-4 godziny. Jeśli tryb życia lub pracy Ci na to nie pozwala, znajdź swój własny rytm i trzymaj się go codziennie.
Nawadniaj organizm i zadbaj o ruch. Redukcja masy ciała i tkanki tłuszczowej to nie tylko dieta, ale również aktywność fizyczna. Jeśli chcesz szybciej zauważyć efekty odchudzania, zwiększ ruch.
Czy sam deficyt kaloryczny wystarczy?
Choć deficyt energetyczny jest głównym elementem odchudzania, to jest wiele czynników, które mogą zarówno przyspieszyć i jak spowolnić proces odchudzania. Deficyt kalorii wraz ze zdrową optymalną dietę i regularną aktywność fizyczną powinien umożliwić Ci zgubić średnio około 1 kg na tydzień. Regularna aktywność pomoże w spalaniu dodatkowych kalorii, dzięki czemu osiągnięcie deficytu będzie łatwiejsze oraz będzie swego rodzaju ratunkiem, kiedy któregoś dnia poszalejemy z posiłkami.
Efekty diety redukcyjnej
Pierwsze efekty deficytu kalorycznego można zaobserwować już po pierwszym tygodniu odchudzania. Stosując zdrowy jadłospis i regularnie uprawiając aktywność, możesz zgubić średnio 1 kg na tygodniowo. Należy mieć jednak na uwadze, że każdy organizm jest inny i u każdego utrata wagi może przebiegać w innym tempie. Najważniejsze jest, aby się nie zniechęcać i nie zwiększać deficytu, ponieważ to może przynieść więcej szkody niż pożytku. Nieprawidłowo stosowana dieta redukcyjna może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych.
Za duży deficyt kaloryczny – konsekwencje
W każdej diecie najważniejszy jest umiar i zdrowy rozsądek. Bardzo często dążąc do wymarzonej sylwetki, zapominamy o tym, że zbyt duże restrykcje w diecie i głodówki są bardzo niebezpieczne dla naszego zdrowia. Zbyt duży deficyt kaloryczny powoduje, że organizm zacznie sięgać po zapasy w postaci masy mięśniowej. W ten sposób, zamiast pozbywać się zbędnych kilogramów, z dnia na dzień będziemy tracić siłę i energię. Zbyt duże ograniczenie dostarczanych kalorii prowadzi do:
- spowolnienia tempa metabolizmu,
- osłabienia organizmu i ciągłego uczucia zmęczenia,
- zmniejszenia wydolności całego organizmu,
- poważnych zaburzeń hormonalnych,
- obniżenia koncentracji i zaburzeń pamięci,
- spadku libido i obniżenia płodności,
- w przypadku kobiet – zaniku miesiączki.