Co to jest ksylitol?

Ksylitol, inaczej określany jako cukier brzozowy, to naturalny słodzik, który zyskuje na popularności ze względu na swoje prozdrowotne właściwości. Jest on zdrowym zamiennikiem tradycyjnego cukru i jest zdecydowanie mniej kaloryczny. Dowiedz się, czym jest ksylitol, jakie ma właściwości oraz jakie jest jego zastosowanie!

Ksylitol – co to

Ksylitol (alkohol cukrowy) to naturalna substancja słodząca, która pozyskiwana jest z kory brzozy. Stąd też bardzo często występuje pod nazwą „cukier brzozowy”. Chociaż zawiera kalorie, ma mniej kalorii niż zwykły cukier i nie powoduje nagłych wyrzutów insuliny do krwi. Zarówno w wyglądzie, jak i w smaku ksylitol (cukier brzozowy) łudząco przypomina tradycyjny biały cukier, który pozyskiwany jest z buraków cukrowych. Niektórzy jednak uważają, że ksylitol jest nieco słodszy. Może to wynikać ze struktury cukru brzozowego, który daje zdolność poruszania receptorów na języku.

CIEKAWOSTKA: Coraz częściej odchodzi się od pozyskiwania ksylitolu z kory brzozy. Na skalę przemysłową większość producentów obecnie wykorzystuje się do tego kukurydzę ze względu na prostszą i szybszą metodę uprawy. Temat ten jednak budzi wiele kontrowersji.

Właściwości ksylitolu (cukru brzozowego)

Ksylitol, nazywany również alkoholem cukrowym, to niskokaloryczny środek słodzący, który jest popularnym i zdrowym zamiennikiem białego cukru. Należy on to węglowodanów, które wchłaniają się wolniej w przewodzie pokarmowym, a ich metabolizm przebiega niezależnie od insuliny, nie powodując nagłych skoków glukozy we krwi.

Wygląd i smak ksylitolu jest najbardziej zbliżony do zwykłego cukru, jest on jednak zdecydowanie mniej kaloryczny. Ksylitol ma również niski indeks glikemiczny – aż 14x mniejszy niż sacharoza, co oznacza, że w przeciwieństwie do zwykłego białego cukru, nie doprowadza do nagłego wyrzutu cukru do krwi. W związku z tym polecany jest diabetykom oraz osobom na diecie odchudzającej.

Ksylitol ma właściwości bakteriobójcze i działanie przeciwpróchnicze. Za sprawą tego, że nie ulega fermentacji w jamie ustnej, bakterie nie są w stanie przekształcić go do kwasów. Stosowanie ksylitolu reguluje równowagę zasadowo-kwasową w jamie ustnej, czym chroni przed bakteriami, a co więcej likwiduje nieprzyjemny zapach z ust. W celu wykorzystania tych właściwości zaleca się profilaktyczne żucie gumy z dodatkiem ksylitolu.

Kaloryczność ksylitolu

Ksylitol zyskuje na popularności, ze względu na to, że ma niską kaloryczność. Zakłada się, że ma około 40% mniej kalorii niż cukier. Dostarcza on średnio 2,4 kcal/g.

Ksylitol – rola w diecie i zalety stosowania

Spożycie cukru brzozowego ma pozytywny wpływ na zwiększenie przyswajalności niektórych minerałów przez nasz organizm, np. zwiększa przyswajanie wapnia. Dzięki temu wpływa na mineralizację kości, czyli wzmacnia ich kondycję oraz gęstość.

Ksylitol ma również pozytywny wpływ na nasze uzębienie. Nie tylko zapobiega rozwojowi próchnicy, ale ma również właściwości bakteriobójcze. Nic więc dziwnego, że stanowi cenny dodatek past do zębów czy płynów do płukania jamy ustnej. To jednak niejedyne zalety ksylitolu.

Ksylitol ma niską kaloryczność i niższy indeks glikemiczny niż biały cukier. W związku z tym stanowi idealny zamiennik bez obaw mogą stosować ksylitol diabetycy lub osoby, które przestrzegają diety, ale nie wyobrażają sobie życia bez słodyczy.

Do czego wykorzystać ksylitol?

Możliwości wykorzystania ksylitolu jest wiele. Najczęściej cukier brzozowy wykorzystywany jest do słodzenia herbaty lub kawy. Doskonale nadaje się jako substancja słodząca do domowych wypieków i przetworów, ponieważ niestraszne mu wysokie temperatury. Warto jednak pamiętać, że podczas podgrzewania słodycz ksylitolu przybiera na intensywności.

Na bazie tego naturalnego słodzika możesz przygotować niemal wszystkie desery. Warto jednak dodać, że cukier brzozowy nie sprawdzi się do wypieków drożdżowych – drożdże nie wyrosną bowiem na ksylitolu. Dodatkowo cukier brzozowy osłabia proces zastygania żelatyny, dlatego warto użyć jej więcej, niż zalecono w przepisie.

Ksylitol – dla kogo?

Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia, cukry nie powinny przekraczać 10% spożywanej w energii w ciągu dnia. Niestety przeciętny człowiek zjada tego cukru zdecydowanie więcej, niż powinien. Co zrobić, kiedy ograniczenie cukru wydaje nam się niemożliwe? Wybierz zamiennik cukru, dzięki któremu nie będziesz musieć rezygnować z tego, co lubisz najbardziej.

Czy ksylitol jest dla każdego? Na ksylitol powinny uważać osoby, które mają problemy z wrażliwym przewodem pokarmowym, ponieważ może on nasilić wzdęcia lub biegunkę. Nie zaleca się go również dzieciom.

Czy ksylitol jest szkodliwy?

Ksylitol, choć uznawany jest za zdrowy zamiennik cukru, ma również swoje wady. Ze względu na to, że do jego fermentacji dochodzi dopiero w jelicie grubym, to spożywanie ksylitolu w nadmiernych ilościach, szczególnie w przypadku osób cierpiących na zespół jelita drażliwego, może wzmagać nieprzyjemne objawy – biegunki oraz wzdęcia. Co więcej, zdaniem psychologów ksylitol podobnie jak tradycyjny cukier może prowadzić do uzależnienia od słodkiego smaku. Wykorzystywanie ksylitolu jako zdrowego zamiennika cukru jest wskazane, jednak należy spożywać go z rozsądkiem.

Gdzie znaleźć naturalne źródła i produkty zawierające ksylitol?

Ksylitol to naturalnie występujący alkohol cukrowy występujący w wielu owocach i warzywach, np. jagody, jabłka, gruszki, śliwki czy brzoskwinie. Jest szeroko stosowany jako słodzik i można go znaleźć w wielu produktach, w tym w wypiekach, cukierkach, gumie do żucia, pastach do zębów i płynach do płukania ust.

Ile kosztuje ksylitol

Ksylitol jest coraz częściej spotykany w przemyśle spożywczym, ze względu na jego kaloryczność oraz jego indeks glikemiczny, które są dużo niższego od sacharozy. Ksylitol jest jednak znacznie droższy od zwykłego białego cukru – za kilogram ksylitolu zapłacimy średnio 30 zł.