Dieta antyhistaminowa

Zmagasz się z nietolerancją histaminy? Dowiedz się, czego należy przestrzegać podczas diety antyhistaminowej i zobacz przykładowy jadłospis!

Czym jest histamina?

Histamina (hormon tkankowy) to biogenna amina, która jest niezbędnym związkiem do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest ona samodzielnie wytwarzana przez organizm z aminokwasu histydyny, ale znajduje się także w żywność. Histamina odpowiedzialna jest za kurczenie mięśni gładkich (np. żołądka, jelit) i przekazywanie impulsów nerwowych, wzmaga koncentrację, kontroluje pracę serca, pobudza krążenie, reguluje ciśnienie krwi. Odpowiada także za przemianę materii, kontrolę apetytu oraz dobrą jakość snu. Uczestniczy w rozwoju reakcji alergicznych, przez co często mylona jest z uczuleniem. Ze względu na występowanie w wielu miejscach w naszym organizmie, wykazuje szereg zróżnicowanych objawów.

Nietolerancja histaminy – przyczyny

Histamina zostaje uwolniona do krwiobiegu w sytuacji, kiedy organizm zostanie zaatakowany przez czynniki chorobotwórcze bądź alergeny albo też kiedy dojdzie do nagłego i silnego stresu lub w wyniku wysiłku fizycznego. Po spełnieniu swojej funkcji, np. zwiększeniu ciśnienia krwi czy uregulowaniu pracy serca, histamina jest metabolizowana i zostaje unieczynniona.

Nietolerancja histaminy występuje wtedy, kiedy w organizmie człowieka znajduje się zbyt duże stężenie tego związku w jego aktywnej formie, które może być wynikiem jej nadprodukcji. Najczęściej jest to spowodowane przez pierwotny lub nabyty niedobór enzymu DAO (diaminooksydazy), który odpowiada za rozkład histaminy w organizmie. Kiedy histamina nie zostanie prawidłowo rozłożona, dochodzi do nadmiernego podwyższenia jej poziomu, co skutkuje przykrymi dolegliwościami utrudniającymi codzienne funkcjonowanie. Przyczyną podwyższenia poziomu histaminy może być także silny stres, wysiłek fizyczny, choroby infekcyjne, przyjmowanie antybiotyków bądź przewlekłe zapalenie jelit.

Objawy nietolerancji histaminy

Dolegliwości spowodowane przez nietolerancję histaminy w organizmie pogarszają komfort codziennego funkcjonowania i często mogą być mylone z przeziębieniem lub alergią. Ze względu na to, że u każdego nas ilość enzymu, który rozkłada histaminę, jest inna, to próg tolerancji na jej poziom również jest zróżnicowany. Do najczęstszych objawów nietolerancji histaminy należą:

• bóle głowy, migrena bez wyraźnej przyczyny,
• katar, alergiczny nieżyt nosa,
• pokrzywka,
• świąd skóry,
• uporczywa suchość w ustach i zwiększone pragnienie, które nie ustępuję nawet po wypiciu wody,
• biegunka, wzdęcia, bóle brzucha,
• niestrawność,
• zapalenie błony śluzowej żołądka,
• opuchlizna,
• nadciśnienie tętnicze,
• zaburzenia rytmu serca,
• duszności.

Na czym polega dieta antyhistaminowa

Ze względu na przynależność do diet leczniczych dieta antyhistaminowa polega na ograniczeniu produktów, które zawierają duże ilości histaminy lub produktów, które zwiększają jej wydzielanie. Główne źródło histaminy stanowią produkty mleczne, sery dojrzewające, ryby o ciemnym mięsie (makrela, tuńczyk, śledź). Niestety bardzo często sama eliminacja produktów mlecznych i ryb nie jest wystarczająca, ponieważ istnieje wiele produktów, które, mimo że zawierają śladową ilość histaminy, to wpływają na jej wydzielanie i również mogą przyczynić się do powstania reakcji alergicznej, jak np. czekolada, pomidory czy szpinak.

Podstawą diety antyhistaminowej jest sięganie wyłącznie po świeże i nieprzetworzone produkty spożywcze, które charakteryzują się jak najkrótszym terminem przydatności do spożycia.

Dieta antyhistaminowa – czego nie jeść

Największym źródłem histaminy są produkty długodojrzewające i fermentujące. Dodatkowo na poziom histaminy w produkcie wpływa wędzenie, suszenie czy długotrwałe przechowywanie. W związku z tym na diecie antyhistaminowej należy unikać:

• serów dojrzewających i pleśniowych, np. parmezan, camembert, ementaler, oscypek,
• serów żółtych
• długodojrzewających wędlin
• kiszonek, np. ogórki, kiszona kapusta.

Do produktów niezalecanych na diecie antyhistaminowej zaliczamy także mięso i ryby, szczególnie te o ciemnym mięsie:

• wołowina, wieprzowina,
• mięso surowe, wędzone, peklowane,
• wędliny i kiełbasy dojrzewające, np. salami, szynka parmeńska,
• ryby, np. makrela, śledź, tuńczyk, sardela,
• ryby wędzone,
• ryby marynowane,
• owoce morza.

Z przepisów diety antyhistaminowej należy wykluczyć też następujące warzywa i owoce:

• pomidory,
• szpinak,
• bakłażan,
• truskawki,
• ananas,
• awokado,
• gruszki,
• owoce cytrusowe,
• kiwi,
• ananasy,
• maliny,
• truskawki,
• czerwone śliwki,
• rośliny strączkowe i jej przetwory.

Przyprawy, których powinniśmy unikać to:

• cynamon,
• gałka muszkatołowa,
• curry,
• chili.
• anyż.

Nie zaleca się także następujących napojów:

• mocnej herbaty i kawy
• alkoholu, szczególnie czerwonego wina,
• napojów gazowanych.

Na wydzielanie histaminy mają wpływ również:

• produkty ze zbóż glutenowych,
• produkty drożdżowe,
• grzyby, np. pieczarki
• keczup,koncentrat i przecier pomidorowy,
• musztarda,
• orzechy, np. orzeszki ziemne
• kakao i czekolada,
• ocet,
• sztuczne barwniki i konserwanty.

Dieta antyhistaminowa – produkty zalecane

Najmniejszą zawartość histaminy znajdziemy w świeżych i nieprzetworzonych produktach. Należy mieć jednak na uwadze to, że jej poziom wzrasta wprost proporcjonalne do procesów odpowiadających za psucie się jedzenia. W diecie antyhistaminowej nie powinno zabraknąć produktów bogatych w witaminę B6, miedź, cynk, siarkę i witaminę C. Dieta eliminacyjna zaleca więc spożywanie takich produktów jak:

• Zboża: owies, żyto, orkisz, czyli płatki owsiane, chleb żytni itp.,
• Ryż i kasze: kasza gryczana niepalona, kasza jaglana, ryż, komosa ryżowa,
• Nabiał: jogurt naturalny, twaróg, serek wiejski, ser mozzarella, ser tylżycki, jajka
• Mięso: kurczak, indyk, królik,
• Ryby o jasnym mięsie: dorsz, pstrąg, mintaj, sola, sandacz,
• Warzywa: ziemniaki, marchewka, ogórek, papryka, buraki, pietruszka, seler, cebula, szparagi, por, dynia, groszek, kapusty i sałaty, brokuł, kalafior itp.,
• Owoce: jabłka, brzoskwinie, borówki, wiśnie, morele, porzeczki, owoce leśne, nektarynki, banan, mango, melon, rabarbar, liczi,
• Orzechy i nasiona: migdały, kokos, kasztany, nasiona słonecznika, pestki dyni, mak.

Kto powinien stosować dietę antyhistaminową?

Dieta antyhistaminowa stosowana powinna być przez:

• osoby, które cierpią na nietolerancję histaminy,
• osoby, które mają alergię na histaminę,
• osoby, które nie mają potwierdzonej nietolerancji histaminy, ale odczuwają niepokojące objawy spożywania produktów, które charakteryzuje wysoka zawartość histaminy.

Przykładowa dieta antyhistaminowa

Śniadanie: Chlebek żytni z twarożkiem, rzodkiewką i szczypiorkiem,

II śniadanie: Jaglanka na mleku owsianym z bananem i borówkami,

Obiad: Pieczony filet z indyka z komosą ryżową i warzywami,

Podwieczorek: Zupa z dyni z nasionami słonecznika,

Kolacja: Placki z cukinii i marchewki z jogurtem naturalnym i kiełkami