Dieta wątrobowa – co można jeść i zasady
Wątroba jest jednym z najważniejszych organów w naszym organizmie i należy o nią szczególnie dbać, tym bardziej że mamy ją tylko jedną. Musimy wiedzieć, że może ona zostać łatwo uszkodzona przez niektóre leki, alkohol czy różnego rodzaju choroby. Ważne jest, aby zwracać uwagę na to, co jemy i pijemy, aby nasza wątroba była zdrowa i działała prawidłowo. Dowiedz się, ma czym polega dieta wątrobowa i kto powinien ją stosować!
Czym właściwie jest wątroba?
Wątroba jest największym organem w ludzkim organizmie i jako jedyna ma zdolność do samoregeneracji. Położona jest pod przeponą i stanowi część układu pokarmowego. Narząd ten pełni wiele ważnych funkcji w organizmie, między innymi pomaga rozkładać żywność, usuwać toksyny i magazynować energię.
Jaką rolę w organizmie pełni wątroba?
Ciężko wymienić wszystkie funkcje, jakie pełni wątroba. Do najważniejszych z nich zaliczamy neutralizację toksyn, które dostarczamy do organizmu wraz z żywnością i napojami. Wątroba pomaga pozbyć się szkodliwych substancji z krwiobiegu, zamieniając je w substancje, które mogą być wydalane przez nerki lub jelita. Wątroba odpowiada także za rozkład pokarmów i alkoholu oraz przechowuje energię z tłuszczu w postaci substancji zwanej glikogenem, którą uwalnia, gdy poziom cukru we krwi jest niski.
Ponadto do zadań wątroby należy m.in.:
- udział w metabolizmie makroskładników – tłuszczów, białek i węglowodanów,
- wytwarzanie żółci,
- produkcja fibrynogenu, który wpływa na krzepliwość krwi,
- regulowanie poziomu glukozy we krwi,
- aktywacja enzymów trawiennych.
Objawy uszkodzonej wątroby
Kiedy nasza wątroba zawiedzie, będzie to miało ogromny wpływ na nasze zdrowie. Wczesne oznaki niektórych rodzajów uszkodzenia wątroby obejmują:
- bóle głowy i zawroty,
- brak apetytu,
- biegunki i zaparcia,
- wypryski lub trądzik,
- spadek libido,
- zaburzenia hormonalne,
- ciemnożółty kolor moczu,
- alergie,
- pogorszenie pracy tarczycy,
- stany depresyjne.
Należy pamiętać, że to jedynie część objawów, które mogą wskazywać na to, że nasza wątroba nie pracuje prawidłowo. Jeśli zaobserwujemy dziwne zmiany zachodzące w naszym organizmie, najlepiej jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
Czym w praktyce jest dieta wątrobowa?
Dieta wątrobowa może pomóc w jej regeneracji i lepszym funkcjonowaniu, a także zapobiegać rozwojowi problemów w przyszłości.
Dieta dla osób z uszkodzoną wątrobą przede wszystkim powinna być lekkostrawna. Zalecana jest w przypadku różnego rodzaju dolegliwości ze strony wątroby – np. niealkoholowe stłuszczenie wątroby, zapalenie wątroby. Dzięki odpowiedniej diecie wątrobowej pomożemy naszej wątrobie szybciej się zregenerować. Dieta ta polega na spożywaniu produktów lekkostrawnych, ubogich w błonnik pokarmowy oraz o obniżonej zawartości tłuszczu i białka, co pozwoli nam wspomóc pracę wątroby.
Zasady diety wątrobowej
Zasady diety wątrobowej są bardzo proste i niezbędne do tego, aby funkcjonowała ona prawidłowo. Aby pomóc swojej wątrobie, powinniśmy ograniczyć ilość spożywanego tłuszczu zwierzęcego, którego źródłem jest np. tłuste mięso i spożywać produkty, które wspomagają wątrobę. Na diecie wątrobowej ważne jest spożywanie około 5 posiłków o małej objętości i w miarę możliwości o regularnych porach. Bardzo ważne jest również odpowiednie nawodnienie organizmu, czyli wypijanie średnio 2-2.5 litrów wody dziennie. Przy diecie wątrobowej zaleca się, aby dzień rozpocząć od szklanki ciepłej wody z cytryną, gdyż w ten sposób łatwo pobudzimy wątrobę do pracy.
Dieta bezpieczna dla wątroby oznacza rezygnację ze smażenia i pieczenia na rzecz gotowania i duszenia oraz spożywanie głównie pokarmów ciepłych. Należy także zrezygnować z używek typu alkohol, papierosy. To, co również będzie miało pozytywny wpływ na naszą wątrobę to unikanie stresu, ograniczenie fast foodów oraz regularna aktywność fizyczna.
Dieta wątrobowa – co możesz jeść?
Niezależnie od tego, czy masz problemy z wątrobą, czy nie, warto o nią zadbać. Wątroba pełni w organizmie wiele ważnych funkcji, a w przeciwieństwie do płuc czy nerek, mamy ją tylko jedną. Prawidłowe odżywianie ma kluczowe znaczenie w leczeniu i zapobieganiu problemów związanych z wątrobą. Istnieje wiele produktów spożywczych, które wspierają pracę wątroby oraz które pomogą chorej wątrobie się zregenerować.
Dieta wątrobowa to dieta, która powinna opierać się na produktach, które wpływają na harmonizację Twojej wątroby. Jedzenie powinno zawsze zapewniać przepływ energii, nie szkodząc przy tym reszcie organizmu. Większość ludzi często myśli o słodyczach, gdy słyszą słowo „słodkie”, ale istnieją naturalnie słodkie produkty, takie jak warzywa, owoce czy płatki zbożowe, które w diecie wątrobowej, jak i codziennym życiu z powodzeniem zastąpią cukier.
Dobra dieta wątrobowa powinna być bogata w owoce i warzywa. Mają one świetne właściwości detoksykujące i antyoksydacyjne oraz wspomagają pracę wątroby. W pokarmach roślinnych znajduje się niezliczona ilość bioaktywnych składników takich jak: chlorofil (zielone warzywa liściaste), antocyjany (owoce leśne), betaina (buraki). Wykazano, że warzywa i owoce mają wysoki poziom korzystnej witaminy C, która pomaga w walce z wolnymi rodnikami uszkadzającymi komórki wątroby.
W przypadku diety wątrobowej najlepiej spożywać węglowodany o niskim indeksie glikemicznym. Jedną z najlepszych rzeczy do jedzenia wspomagających pracę wątroby jest błonnik rozpuszczalny, który zwykle pochodzi z owoców i warzyw. Natomiast źródłem białka w diecie wątrobowej powinny być przede wszystkim mięso z kurczaka, indyka, wołowina, sery i jaja, ponieważ dostarczają one ważne składniki mineralne. Kiedy znudzi się nam mięso, możemy postawić na ryby. Zaleca się, aby były spożywane 2-3 razy w tygodniu. Dobrym źródłem białka dla wegetarian na diecie wątrobowej jest tofu – jest łatwiej trawione niż rośliny strączkowe czy produkty pełnoziarniste.
Zdrowie wątroby może być również wspierane przez różnego rodzaju przyprawy i zioła. Kurkuma przyczynia się do wydzielania żółci i pomaga trawić tłuszcze, z kolei czarnuszka wspomaga leczenie bezalkoholowego stłuszczenia wątroby. Zioła, które również mają zdrowotny wpływ na pracę wątroby to: melisa, mięta, rumianek, ostropest plamisty. Z tych ziół można zrobić napary, które przyczynią się do poprawy stanu naszego zdrowia.
Produkty zalecane podczas diety
Przy diecie wątrobowej produkty zalecane to:
- Warzywa: marchew, pietruszka, buraki, koper włoski, karczochy, brokułu, jarmuż, rzodkiew, brukselka, kapusta, sałata, dynia, seler, cukinia, fasolka szparagowa, pomidory, ziemniaki,
- Owoce: owoce leśne, truskawki, maliny, winogrono, jabłko, cytryna, brzoskwinie i morele, banany,
- Produkty zbożowe: płatki owsiane, kasza jaglana, ryż,
- Mięso: kurczak, królik, indyk, cielęcina, chuda wołowina i chudy schab.
- Ryby: dorsz, pstrąg, morszczuk, halibut, mintaj, sandacz, flądra.
- Nabiał o niskiej zawartości tłuszczu: maślanka, kefir, jogurt, zsiadłe mleko, sery twarogowe, jaja.
- Tłuszcz: oleje roślinne, masło klarowane, awokado,
- Przyprawy: cynamon, rozmaryn, bazylia, oregano, tymianek, lubczyk, koperek, pietruszka, kminek, majeranek,
- Napoje: woda niegazowana, herbaty ziołowe, kawa zbożowa, herbata zielona, herbata owocowa.
Czego unikać na diecie wątrobowej
- Warzywa: surowa cebula, chrzan,
- Nasiona roślin strączkowych: groch, fasola,
- Niedojrzałe owoce,
- Produkty zbożowe: świeże pieczywo, grube kasze,
- Mięso i tłuszcze: wieprzowina, baranina, kaczka, tłuste wędliny,
- Tłusty nabiał: sery, śmietany,
- Tłuszcze: smalec, margaryna,
- Napoje: alkohol, czarna kawa i herbata, napoje energetyczne,
- Inne: ocet, majonez, chili, musztarda.
Jakich diet powinieneś unikać przy chorej wątrobie?
Ostatnio pojawiło się wiele różnych rodzajów na detoksykację organizmu. Jeśli jednak zdecydujesz się na dietę niskoenergetyczną i ubogą w składniki odżywcze, łatwo możesz zachwiać bardzo skomplikowaną gospodarką organizmu i doprowadzić do poważnych schorzeń. Pamiętaj więc, aby bardzo ostrożnie podchodzić do wszelkiego rodzaju detoksów, gdyż niewłaściwa dieta może przynieść więcej szkody niż pożytku.
Dieta dla wątroby i trzustki powinna być zróżnicowana i pełna składników odżywczych, co jest ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pożywna dieta jest również ważna dla dobrego samopoczucia oraz dobrego stanu naszego zdrowia.
Korzyści płynące ze stosowania diety
Dieta wątrobowa to szereg korzyści dla naszego organizmu. Dzięki lekkiej diecie nie obciążymy wątroby podczas trawienia tłuszczów i innych substancji. Należy pamiętać, że trawienie zaczyna się już w ustach, dlatego ważne jest dokładne przeżuwanie jedzenia, żeby nie obciążać niepotrzebnie żołądka, wątroby i reszty ważnych organów. Stosując dietę wątrobową, poprawimy swoje samopoczucie oraz zapewnimy sobie energię na każdy dzień.
5 kroków do zdrowej wątroby
Wątroba to jeden z najważniejszych narządów naszego organizmu. Odpowiada za szereg funkcji, takich jak detoksykacja, synteza białek i wiele innych. Aby nie dopuścić do jej uszkodzenia:
- Pij dużo wody, aby utrzymać odpowiednie nawodnienie i usunąć toksyny z organizmu.
- Stosuj zdrową dietę, która obejmuje produkty bogate w przeciwutleniacze, takie jak zielone warzywa i owoce.
- Unikaj przetworzonej żywności i alkoholu, ponieważ są toksyczne dla wątroby.
- Ćwicz regularnie, aby Twoja wątroba była zdrowa i wolna od kumulacji tłuszczu.
- Zbadaj swoją krew na poziom kwasów tłuszczowych, aby upewnić się, że otrzymujesz wystarczającą ilość kwasów tłuszczowych omega-3 (znajdujących się np. w oleju z rybim).
W ten sposób nie będziesz musiał borykać się z problemami związanymi z wątrobą i jej wydolnością. Zdrowa dieta to podstawa do prawidłowego funkcjonowania organizmu!
Choroby wątroby
Istnieje wiele chorób wątroby, niektóre z nich są wyleczalne – a niektóre nie. Poniżej wymieniamy kilka z nich.
- Marskość wątroby
Jeśli problemy z wątrobą pozostają nieleczone, mogą spowodować zastąpienie tłuszczu tkankami włóknistymi. Zapobiega to prawidłowemu funkcjonowaniu wątroby i prowadzi do niewydolności. Alkoholizm i przewlekłe zapalenie wątroby (typu B lub C) to najbardziej znane przyczyny marskości wątroby w naszym kraju. Zwłóknienie wątroby może być również spowodowane stosowaniem niektórych leków oraz niektórymi wrodzonymi i nabytymi chorobami metabolicznymi. - Choroba Wilsona
Jest to choroba genetyczna, która ujawnia się w okresie dojrzewania. Pochodzi z mutacji w genie ATP7B, które powodują odkładanie się nadmiaru miedzi. Narażenie na działanie toksycznych metali może prowadzić do różnych form uszkodzenia wątroby i innych powikłań zdrowotnych. Naukowcy zaobserwowali również jej wpływ na mózg, rogówki i nerki. - Przewlekły stan zapalny wątroby
Przewlekłe zakażenie HBV, HDV lub HCV prowadzi do przewlekłej choroby wątroby charakteryzującej się stanem zapalnym. Wszystkie osoby z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby mają ryzyko rozwoju marskości wątroby i raka wątrobowo-komórkowego.